Een van de meest voorkomende vraag die ik in coachtrajecten, workshops en trainingen krijg is “hoe kom ik aan meer zelfvertrouwen?”. Nee niet meteen hoor. Meestal gaat er een heel proces aan vooraf waarin deelnemers op zoek gaan naar hetgeen hen nu werkelijk belemmert in het doen wat zij echt zelf willen. Uiteindelijk komt het er vaak op neer dat zij willen voldoen aan de verwachtingen van anderen omdat zij gebrek hebben aan vertrouwen in zichzelf.
Wat is eigenlijk zelfvertrouwen?
Zelfvertrouwen is de hoeveelheid vertrouwen dat je hebt in jezelf en in je eigen kunnen. Dat je een realistische kijk hebt op je eigen mogelijkheden. Je hebt het niet nodig jezelf groter te maken, maar je maakt jezelf ook niet kleiner. Je kunt wat je kunt, en wat je niet kunt, kun je leren door te oefenen. Zelfvertrouwen hebben, betekent dat je vertrouwen hebt dat jij de verantwoordelijkheid kunt dragen voor je eigen leven, gedrag en geluk. Je vindt jezelf de moeite waard en gaat ervan uit dat je net zoveel recht op geluk hebt als ieder ander. Mooi toch?
Wat ondermijnt ons zelfvertrouwen?
Het is grappig maar het enige wat ons zelfvertrouwen ondermijnt zijn onze negatieve ervaringen en de daarbij horende negatieve gedachtes die wij over onszelf ontwikkelen. En daarna doen we aan selffulfilling prophecy, en zoeken we steeds naar een bevestiging van onze toch al negatieve gedachten. We focussen ons op wat er niet goed gaat, op wat we nog niet kunnen met gevoelens van schaamte en schuld. En dat is nu echt jammer. Want wie van ons heeft niet als kind leren lopen of leren fietsen? En heb je dat niet toevallig geleerd met vallen en opstaan? En was je toen bezig met dat je het niet kon? En heb je het daarom nooit geleerd? Oh………je hebt het wel geleerd, en je kunt je waarschijnlijk niet eens meer herinneren dat er een tijd was dat je het nog niet kon. Je hebt het vertrouwen in jezelf niet verloren onderweg.
Niet iedereen heeft evenveel zelfvertrouwen.
De een wordt met wat meer zelfvertrouwen geboren dan de ander. Er zijn karaktereigenschappen die helpen maar ook die niet helpen. Maar voor iedereen geldt dat je zelfvertrouwen kan groeien. En om daarin bevestigd te worden hoef ik alleen maar naar onze kinderen te kijken. Onze jongste dochter van 9 danst. Zij is behulpzaam en bescheiden van aard en zal nooit over zichzelf opscheppen. Eigenlijk heeft ze eerder de neiging zichzelf niet goed genoeg te vinden en gevoelens van schaamte zijn haar dan ook niet vreemd. Drie jaar geleden, toen ze net op dansen was, zat ze huilend in de kleedkamer bij de voordansmiddag. Ze durfde niet te dansen voor anderen omdat ze vreselijk hoge eisen aan zichzelf stelde. Toch wist de coach haar het vertrouwen te geven dat het kon, en stapte ze voor het eerst over haar negatieve gedachtes over zichzelf heen.
Zelfvertrouwen groeit door moed.
Gisteren danste ze haar eerste wedstrijd. Het was een groot succes. Niet omdat ze won, nee…..omdat ze durfde en er ook nog plezier in had. Daarnaast voelde zij zich onderdeel van een team, al dansten ze allemaal solo, ze hielpen elkaar erdoor. En ik zag ze allemaal groeien.
En een aantal dingen waren daarin belangrijk.
1. Dat je realistische doelen stelt. ( Niet de winst, maar durven mee te doen)
2. Dat je je angsten overwint.
3. Dat je positief bent over jezelf.
4. Dat er mensen zijn die je aanmoedigen.
En wat dat laatste betreft omringen wij ons in de prestatiemaatschappij helaas te vaak met mensen die meer en beter van ons willen of die ons neerhalen om zichzelf beter te voelen. Selffulfilling prophecy ! Het helpt niet.
Blijf uit de buurt van mensen die negatief zijn.
Stel je hebt de moed om je angst te overwinnen en datgene te doen dat je nog niet zo goed kan maar wel wilt leren. Je leert alleen door te oefenen. Wat gebeurt er wanneer je niet aangemoedigd wordt maar bekritiseerd op wat je aan het oefenen bent? Negatieve mensen bevestigen de negatieve gedachtes die je over jezelf hebt. Als danser heb je geen coach nodig die zegt “Doe maar niet mee aan de wedstrijd want je bent niet goed genoeg”. Wanneer je leert om piano te spelen helpt het niet wanneer iemand vraagt of je op wilt houden omdat het nergens naar klinkt. Wanneer je beter wilt leren organiseren helpt het niet wanneer je collega’s steeds roepen wat een totale chaoot je bent. Als je beter je grenzen wilt aangeven motiveert het je niet wanneer iemand zegt dat het toch moet omdat het van je verwacht wordt.
Kortom, wil je meer zelfvertrouwen?
Stel jezelf realistisch doelen, overwin je angst, wees positief en zoek mensen die je aanmoedigen en steunen in hetgeen je wilt leren. En oefen!