In mijn rol als coach en trainer kom ik nogal eens mensen tegen die het lastig vinden om feedback te geven. Misschien ligt dat aan het feit dat ik veel met zorgteams werk. De meest gehoorde drempel die mensen daarin beschrijven gaat over het feit dat feedback toch een vorm van kritiek is. Dat die kritiek een reactie teweeg zal brengen waar je niet op zat te wachten. Of dat iemand helemaal niets doet met de feedback en dat het daarom niet zinvol is.
Positieve feedback is ook feedback.
Meestal stel ik een vraag aan personen die het lastig vinden om feedback te geven. Ik vraag hen of zij wel eens een compliment krijgen. Vaak duurt het lang voordat ze zich een compliment kunnen herinneren. Ik vraag hen ook of ze wel eens een compliment geven. Daarop komt het antwoord doorgaans sneller en is eigenlijk altijd “Ja”. Vraag ik hen ook nog of ze dat lastig vinden, het geven van een compliment. Dan blijkt dat ontvangen ervan voor de meeste lastiger is dan het geven. Ze realiseren zich doorgaans niet dat een compliment ook een vorm van feedback is. En feedback geven is dus eigenlijk niet zo lastig als zij denken.
Wat een compliment met je doet.
Wanneer je mensen een oprecht compliment geeft, voelen ze zich erkend en gewaardeerd. We zijn ons vaak niet bewust van de kracht van een compliment en daarom geven we ze veel te weinig. Maar zeg nu zelf, hoe fijn is het om een welgemeend compliment te krijgen. Kinderen zijn daar een mooi voorbeeld van. Wat er gebeurt wanneer je kinderen een compliment geeft. Ze gaan rechter op staan, het hele gezicht straalt en ze gaan nog beter hun best doen. Wanneer je iemand een compliment geeft, spreek je iemand aan op wat goed leuk of fijn aan hem of haar is. Het kost zo weinig moeite en het levert veel meer op. Het lijkt erop dat we in onze cultuur meer gericht zijn op het geven van kritiek. Het is zelfs zo erg dat de meeste volwassenen het lastig vinden om een compliment ook echt te ontvangen en te geloven dat het oprecht bedoeld is.
Hoe geef je een compliment?
Het klinkt raar, maar de meeste mensen weten niet hoe ze complimenten moeten geven. In sommige gevallen is een compliment verpakte kritiek. Bv…Wat fijn dat je nu eindelijk dat rapport geschreven hebt waar ik al zo lang op zat te wachten. In feite zeg je hier, had dat niet wat sneller gekund. Ook een leuke is een compliment aan de ander waarin je verwijst naar je eigen rol. Bv…. Wat goed van je dat je mijn input als basis hebt gebruikt voor je rapport. Daarmee is het een goed rapport geworden. Waarschijnlijk goed bedoeld maar heeft echt de verkeerde uitwerking.
Het is belangrijk dat je met een compliment waardering en erkenning aan anderen schenkt, ook wanneer je zelf geholpen hebt. Laat de ander schitteren en laat jezelf buiten beschouwing.
Acceptatie.
Omdat we zo gewend zijn aan het geven en ontvangen van kritiek kan het gebeuren dat complimenten niet echt ontvangen worden. Hoe vaak gebeurt het niet dat je iemand een compliment geeft en dat dit compliment meteen afgeslagen wordt met een tegenwerping. Bv…..Wat heb je een goed rapport geschreven, waarop iemand antwoord. Ach….het is niet zo goed als het jouwe. Wanneer je het compliment anders presenteert neem je iemand meteen de wind uit de zeilen. Bv…..”Van alle rapporten die ik gelezen heb vond ik dat van jou het meest interessant en helpend”. Niets tegen in te brengen toch? Het meest belangrijke is dat het compliment ook gemeend en oprecht is. Een compliment maken om iemand daarna kritiek te kunnen leveren is geen compliment. Dit gebeurt in veel functioneringsgesprekken. Iedereen heeft geleerd dat je eerst iets positiefs moet zeggen voordat je met de negatieve feedback komt. De meeste mensen horen de positieve feedback niet eens omdat ze weten dat deze alleen maar dient als inleiding voor negatieve feedback. Iets wat beter moet. Geef nooit een compliment als inleiding voor iets wat beter kan of moet. Dit helpt niet.
Focus op het goede.
Doe eens gek en geef iemand een welgemeend compliment vandaag. Je zult zien dat wanneer je niet bezig bent met jezelf, maar anderen wilt laten schitteren, je als vanzelf steeds meer complimenten terug krijgt. Zo motiveren en stimuleren we elkaar op een positieve manier. In de meeste gevallen weten we zelf ook wel waar het beter kan, daar hebben we anderen niet voor nodig. Het is verbazend hoe vaak we gedachtes hebben van stevige zelfkritiek. En dat zorgt er doorgaans niet voor dat we beter gaan presteren.
En het grappige is, dat wanneer iemand zich door complimenten gefocust weet op wat hij of zij kan, gaat hij of zij automatisch beter zijn best doen waar het nodig is. Trots is een krachtige motivator en drijfveer. En een beetje vriendelijkheid en positiviteit maakt het leven een stuk lichter.